De grote geschiedenis kun je verdelen in periodes. Als daar meer over wil weten, vind je in Wikipedia meer informatie.
Boven de beschrijvingen van de tekeningen staat de periode die afgebeeld is. In de beschrijvingen staan de namen van dieren en planten die getekend zijn.
pagina 10-15
Hadeïcum
pagina 16/17
Hadeïcum
Op www.hubblesite.org vind je alle foto’s die de ruimtetelescoop Hubble heeft gemaakt. De tekening is gebaseerd op een foto van een ‘nebula’ (sterrennevel). De Hubble wordt over een tijdje vervangen door de James Webb-ruimtetelescoop, die is nu nog in ontwikkeling.
credits: NASA and the Space Telescope Science Institute (STScI)
pagina 18/19
Hadeïcum
Tekening is gebaseerd op foto’s van ‘deep space’ van de Hubble. Zie www.hubblesite.org.
credits: NASA and the Space Telescope Science Institute (STScI)
pagina 20-27
Hadeïcum
Tekening pagina 22/23 is gebaseerd op foto van ‘krabnevel’ op www.hubblesite.org.
Credits: NASA and the Space Telescope Science Institute (STScI)
pagina 32-43
Archeïcum
pagina 44/45
Cryogenium / Ediacarium
pagina 46/47
Ediacarium
Cel
De cellen zijn zogenaamde prokaryotische cellen. Dat zijn cellen zonder kern en zonder kleine celletjes binnenin (mitochondriën).
Supercel
De supercellen zijn eukaryotische cellen. Dat zijn cellen met een kern. De kleine celletjes binnenin de cellen heten mitochondriën. Het kleine celletje in de supercel van planten heet een bladgroenkorrel (of chloroplast).
pagina 50/51
Ediacarium
Dieren
- Charnia (de veren)
- sponsdieren
Algen
groenwieren
pagina 52/53
Ediacarium / Cambrium
Dieren
- Dickinsonia (de ‘badmat’)
- Charnia (de ‘veren’)
- Ottoia (ook wel penisworm genoemd, je snapt wel waarom)
- sponsdieren
- koralen
Algen
groenwieren
pagina 54/55
Cambrium
Dieren
- armpotigen (officieel Brachiopoden)
- kwallen
- sponsdieren
- koralen
Algen
groenwieren
pagina 56/57
Cambrium
Dieren
- Opabinia
- Anomalocaris (roofdier op pagina 57. Zijn naam betekent ‘gekke garnaal’)
- Wiwaxia
- Hallucigenia
- Pikaia
- trilobieten
- sponsdieren
- koralen
Algen
groenwieren
pagina 58/59
Ordovicium
Dieren
- trilobieten (daar waren er een tijdlang heel veel van, maar ze zijn allemaal uitgestorven)
- inktvis in gekrulde schelp (nautiloïde Estonioceras)
- inktvis in kegelvormige schelp (Orthoceras)
- zeesterren
- zeeschorpioen
- kwallen
- huisjes van oerslakken
- sponsdieren
- koralen
Algen
groenwieren
pagina 60/61
Siluur
Dieren
- duizendpoten
- schorpioenen
- spinnen
Planten
In het Siluur verschenen de eerste landplanten. Dat waren sporenplanten.
- Baragwanathia
- Cooksonia
pagina 62/63
Siluur
Dieren pagina links
- Pteraspis (links boven)
- Osteolepis (de grote vissen)
- stekelhaaien
Dieren pagina rechts
pantservissen
Algen
groenwieren
pagina 64/65
Devoon
Dieren
- Dunkleosteus (enorm grote roofvis)
- oerhaai (Cladoselache, de middelste vis)
pagina 68/69
Devoon
Dieren
- Duncleosteus
- Eusthenopteron (vis met botten in zijn vinnen die al lijken op poten)
- Osteolepis
- pantservis
- duizendpoten
- schorpioenen
Planten
In deze periode was de zogenaamde Devonische explosie van planten. Er kwamen snel veel verschillende planten. Op deze tekening staan nog alleen sporenplanten.
- varens
- boomvaren
- wolfsklauwen
- paardenstaarten
pagina 70/71
Devoon
Dieren
- Tiktaalik
- pantservissen
- Eusthenopteron (vis met botten in zijn vinnen die al lijken op poten)
- schorpioenen
Planten
De boom is een Archaeopteris, de vroegst bekende echte boom. In Devoon ontstonden de zaadplanten. Dat waren nog alleen naaktzadigen. Dat betekent dat ze geen bloemen of vruchten hadden. Naaktzadigen zoals wij die kennen, zijn coniferen en cycaspalmen.
pagina 72/73
Carboon
Dieren
In water: Eogyrinus (een van de grootst bekende amfibieën, kon 4,6 meter lang worden)
Op land: Eryops (een van de grootste landdieren in deze tijd, zo’n 1,5 meter lang.)
Op boom: Amphibamus (lijkt op kikker en salamander en is waarschijnlijk voorouder van allebei)
Planten
- naaktzadigen: coniferen
- varens
pagina 74/75
Carboon
Dieren
Hylonomus (oudst bekende reptiel)
Planten
moerasbos met vermolmd hout en
- sporenplanten
- eerste echte boom: Archaeopteris
pagina 76/77
Carboon
Dieren
- Arthropleura (mega-duizendpoot, kon wel 2,5 meter worden)
- Meganeura (mega-libelle, was misschien wel het grootste insect ooit)
- reuzenschorpioen
Planten
moerasbos
pagina 78/79
Perm
Dieren
- Dimetrodon (met zeil op rug)
- Pareiasaurus
Planten
varens en boomvarens
pagina 80/81
Perm
Dieren
Eunotosaurus
Planten
- boomvaren
- wolfsklauwen
- Cordaites (oer-conifeer)
pagina 82/83
(Trias ontbreekt) Jura
Dieren
- Stegosaurus (met stekels)
- Diplodocus (met lange nek)
- Ceratosaurus
Planten
op voorgrond ginkgoboom (levend fossiel)
pagina 84/85
Jura
Dieren
- Rhamphorhynchus (links, vliegend reptiel)
- oervogel Archaeopteryx (rechts)
Planten
- coniferen
- ginkgoboom (rechts)
pagina 86/87
Jura
Dieren (in Zuid-Amerika)
- Brachiosaurus
- Diplodocus
- oer-opossum
Planten
ginkgoboom
pagina 88/89
Jura
Dieren
- Microraptor
- Gigantspinosaurus (met stekels)
- oer-boomspitsmuizen
Planten
ginkgobomen
pagina 90/91
Krijt
Dieren
Er waren veel soorten knobbeltand-zoogdiertjes, meestal niet groter dan een spitsmuis. Sommige leken wel op vliegende eekhoorns.
Repenomamus eet een jonge Psittacosaurus
Bomen
apenbomen (zijn nu levende fossielen)
pagina 92/93
Krijt
Dieren
- Velociraptor
- Vintana sertichi (lijkt op marmot)
- Tyrannosaurus rex
- Triceratops
- Champsosaurus (oer-krokodil)
- waterhoen-achtige
- schildpad
- Ichthyornis (zeevogel met tanden)
- Rugosodon eurasiaticus (bij de boom)
- Repenomamus (wordt nu zelf gegeten door een Velociraptor)
Bloemen
oer-magnolia’s
pagina 94/95
Krijt
Dieren
- Tyrannosaurus rex
- schildpad
- opossums
pagina 96/97
Paleoceen
Dieren
- Trionyx (oer-moerasschildpad met week schild en een soort slurfje)
- Champsosaurus (oerkrokodil)
- oer-eenden
pagina 98/99
Paleoceen
Dieren
boomspitsmuizen
pagina 100/101
Eoceen
Dieren
- oerpaard Eohippus (was veel kleiner dan de huidige paarden)
- Andrewsarchus (roofdier bij boom)
- Plesiadapis (in de boom)
- Megacerops (is geen voorouder van de neushoorn)
- Oer-tapir (die lijkt wel heel veel op de oer-olifant Moeritherium. Die leefde echter in een ander gebied.)
pagina 102/103
Eoceen
Dier in grote tekening
baleinwalvis
Dieren in kleine tekeningen
- Pakicetus (landdier)
- Ambulocetus (‘de wandelende walvis’)
- Dorudon
pagina 104/105
Eoceen/Oligoceen
Dieren
- oer-bavianen
pagina 106/107
Mioceen
Dieren
- Dryopithecus (een mensaap)
- Palaeotragus (oergiraffe, leek op huidige okapi)
pagina 108/109
Plioceen
Mensen
Australopithecus afarensis (‘Lucy’)
Dieren
nijlpaarden
pagina 110/111
Pleistoceen
Mensen
Homo erectus
Dieren
- gazellen
- olifanten
- ibissen
pagina 112/113
Pleistoceen
Mensen
Homo erectus
pagina 114/115
Pleistoceen
Mensen
Homo sapiens: Cro-Magnon mens met grotten van Lascaux
Dieren
wolharige mammoet
pagina 116/117
Holoceen
Mensen
Homo sapiens
Dorp
Een boerendorp in de ijzertijd. De ploeg is een zogenaamd eergetouw.
pagina 118/119
Holoceen
Mensen
Homo sapiens
Stad
Afgebeeld is de stad Ur in Mesopotamië, een van de eerste steden.
pagina 120/121
Antropoceen
Mensen
Homo sapiens
pagina 122/123
Antropoceen
Mensen
Homo sapiens